Điều Trị Đau Lưng bằng Đông Y theo y học cổ truyền
Điều trị đau lưng bằng Đông y được nhiều người bệnh lựa chọn bên cạnh sử dụng tân dược bởi có độ an toàn, lành tính cao. Phương pháp này có thể cải thiện cơn đau lưng và một số biểu hiện đi kèm, đồng thời giúp bồi bổ khí huyết, nâng cao sức khoẻ, hỗ trợ làm chậm tiến triển của bệnh.
Đau lưng theo quan niệm Đông y
Đau lưng là một trong những vấn đề thường gặp ở nhiều đối tượng và độ tuổi khác nhau. Tình trạng này thường là hệ quả của thói quen sinh hoạt kém khoa học, sai tư thế, chấn thương, lao động nặng nhọc, thừa cân – béo phì, thiếu hụt canxi,… Trong một số trường hợp, đau lưng có thể là dấu hiệu của một số bệnh lý như viêm cột sống, thoát vị đĩa đệm, thoái hoá cột sống.
Theo quan niệm Đông y, đau lưng thuộc phạm vi chứng yêu thống. Chứng bệnh này thường xảy ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau như:
- Do ngoại tà (hàn, thấp, nhiệt, phong) xâm nhập vào cơ thể dẫn đến kinh mạch bị ứ trệ, bị ngăn trở, đau nhức
- Khí huyết không thể vận hành như bình thường (lao động nặng, chấn thương, ít vận động) khiến huyết ngưng trệ ở lưng, cổ và gây đau nhức âm ỉ.
- Thận hư cũng được xem là nguyên nhân gây ra chứng yêu thống do vùng lưng dưới bị chi phối bởi thận trái và phải. Thận hư khiến lưng không được nuôi dưỡng lâu ngày gây tổn thương
- Yếu tố tuổi tác, lao động quá sức khiến cơ thể bị suy nhược, ảnh hưởng đến quá trình nuôi dưỡng đĩa đệm, cột sống. Lâu dần, đĩa đệm sẽ giảm lượng nước bên trong, gây khô, xơ hoá và đau nhức cột sống lưng.
Tùy theo căn nguyên và các biểu hiện đi kèm, Đông y chia đau lưng thành nhiều thể bệnh khác nhau, từ đó áp dụng bài thuốc có tác dụng hoàn toàn khác nhau. Những bài thuốc từ Đông y tác động trực tiếp đến cơ quan bị tổn thương và giúp kiểm soát cơn đau lưng cùng một số biểu hiện đi kèm, đồng thời hỗ trợ khắc phục căn nguyên của bệnh. Bên cạnh đó, điều trị đau lưng bằng thuốc Đông y còn giúp nâng cao khả năng phòng vệ của cơ thể và bồi bổ khí huyết.
Các bài thuốc Đông y chữa đau lưng
Không giống với Tây y, Đông y chia đau lưng theo từng thể riêng biệt căn cứ vào căn nguyên và các biểu hiện lâm sàng. Từng thể bệnh sẽ áp dụng bài thuốc đặc trị khác nhau. Việc sử dụng bài thuốc phù hợp với thể bệnh sẽ giúp kiểm soát triệu chứng đau lưng nhanh chóng, đồng thời giúp bồi bổ khí huyết, nâng cao sức khoẻ và khắc phục nguyên nhân gây bệnh.
Dưới đây là một số bài thuốc Đông y chữa đau lưng được áp dụng phổ biến:
1. Bài thuốc Đông y chữa đau lưng ở thể hàn thấp
Theo Đông y, thể hàn thấp xảy ra do hàn, thấp xâm nhập vào cơ thể khiến kinh mạch ở cột sống bị ngăn trở, gây ra cơn đau. Thể bệnh này đặc trưng bởi tình trạng vùng thắt lưng đi đau và có cảm giác nặng ở lưng dưới.
Cơn đau lưng thường có xu hướng tăng lên khi thời tiết chuyển lạnh, âm u, nước tiểu trong, tiểu nhiều, tay chân không có sức. Đay lưng thể hàn thấp thường có xu hướng giảm nhẹ khi thời tiết ấm và chườm nóng.
Để giải thể bệnh này, thầy thuốc thường dùng bài thuốc Phụ tử ma hoàng quế chi thang gia giảm có tác dụng trừ thấp, chỉ thống, ôn kinh và tán hàn.
- Chuẩn bị: Phụ tử, xuyên ô, cát căn, độc hoạt, can khương, quế chi mỗi vị 9g, cam thảo và ma hoàng mỗi vị 6g, tế tân 3g
- Thực hiện: Các vị thuốc mang đi sắc với lượng nước vừa đủ trên lửa nhỏ. Chắt lấy phần nước thuốc sắc được chia thành nhiều lần và uống hết trong ngày.
- Lưu ý: Trường hợp cảm giác nặng nhiều ở lưng dưới, thêm thương truật 9g và thêm tang ký sinh, tục đoạn mỗi vị 9g trong trường hợp thận hư. Trong trường hợp chứng bệnh có nhiều triệu chứng, bạn nên gặp thầy thuốc để được bắt mạch, từ đó cân chỉnh liều lượng dược liệu phù hợp.
2. Bài thuốc chữa đau lưng ở thể thấp nhiệt
Đau lưng ở thể phong thấp nhiệt điển hình bởi tình trạng đau nhức tại thắt lưng đi kèm với biểu hiện sưng nóng, nóng rát, nặng vùng lưng dưới, lưng không thể ngả về sau hoặc cúi người về phía trước. Ngoài cơn đau ở vùng thắt lưng, thể bệnh này còn đi kèm với một số biểu hiện khác như tiểu buốt, táo bón, nước tiểu có màu vàng sậm, tiểu ít, cơ thể đổ nhiều mồ hôi, người bứt rứt.
Đối với thể thấp nhiệt, cần áp dụng bài thuốc Đông y Tứ Diệu Hoàn Gia Vị có tác dụng hoá thấp, chỉ thống, thanh nhiệt. Ngoài ra, tuỳ thuộc vào chứng bệnh, thầy thuốc có thể gia giảm dược liệu phù hợp.
- Chuẩn bị: Ngưu tất, xương truật mỗi vị 12g, tần giao, hoàng bá mỗi vị 9g, ý dĩ 30g
- Thực hiện: Các dược liệu đem đi sắc lấy nước và chia thành 3 lần uống hết trong ngày. Mỗi ngày sắc uống 1 thang.
Gia giảm dược liệu tuỳ vào chứng bệnh:
- Trường hợp đau lưng đi kèm với biểu hiện âm hư (khó chịu về đêm, họng khát, nhiệt miệng, thắt lưng đau mỏi, ngũ tâm phiền nhiệt), nên gia thêm hạ liên thảo, nữ trinh tử mỗi vị 9g, thục địa 12g.
- Nếu vùng lưng nặng nề, thêm hán phòng kỷ, mộc qua mỗi thứ 9g
- Trường hợp bị khát thường xuyên, nước tiểu vàng, gia thêm chỉ tử, liên liều mỗi vị 9g, mộc thông 3g
- Đi kèm hiện tượng huyết ứ (lao động quá sức hoặc ít vận động) gia thêm một dược, nhũ hương mỗi vị 6g, xích thược 9g.
- Thận hư nặng gia thêm câu kỷ tử và tục đoạn mỗi vị 9g
- Cử động khó khăn gia thêm lạc thạch đằng, hải phong đằng mỗi thứ 9g
3. Bài thuốc Đông y chữa đau lưng thể phong thấp theo y học cổ truyền
Đau lưng ở thể phong thấp xảy ra do thấp, phong xâm nhập vào cơ thể mà gây ra bệnh. Bệnh thường bùng phát trong giai đoạn thời tiết thay đổi, nhất là khi trời chuyển lạnh. Thể bệnh này đặc trưng bởi cơn đau tập trung ở vùng lưng dưới hoặc trên, điểm đau thường cố định, không thay đổi. Cơn đau lưng đi kèm với cảm giác nặng nề, xu hướng lan dọc xuống chi dưới, các ngón chân.
Người bị đau lưng thể hàn thấp thường sợ lạnh, cơ thể nặng nề, rêu lưỡi vàng, sợ gió, sắc lưỡi trắng nhạt. Thể bệnh này thường xảy ra ở người cao tuổi và người có thể trạng suy nhược. Đối với bệnh ở thể phong thấp, Đông y thường áp dụng bài thuốc Độc hoạt ký sinh thang để giúp khu phong, thông kinh hoạt lạc và hoá thấp.
- Chuẩn bị: Nhục quế, cam thảo, tế tân mỗi vị 3g, xuyên khung, bạch thược, độc hoạt, ngưu tất, phòng phong mỗi vị 9g, phục linh, tần giao, đỗ trọng, đương quy, đẳng sâm mỗi vị 12g, tang ký sinh 18g, thạch chi 15g
- Thực hiện: Các vị thuốc sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ và sắc uống. Mỗi ngày dùng 1 thang.
Gia giảm dược liệu theo chứng bệnh:
- Cử động khó khăn gia thêm lạc thạch đằng, hải phong đằng mỗi vị 9g
- Cảm giác nặng ở lưng dưới thêm thương truật, uy linh tiên mỗi vị 9g
- Tỳ hư gia bạch truật 12g
- Thận hư nặng thêm câu kỷ tử và tục đoạn mỗi vị 9g
- Huyết ứ thêm nhũ hương, một dược mỗi vị 6g, xích thược 9g
4. Bài thuốc Đông y chữa đau lưng thể thận hư
Thể thận hư khởi phát do chức năng thận suy giảm khiến vùng thắt lưng không được nuôi dưỡng và dần suy yếu theo thời gian. Thể bệnh này đặc trưng bởi tình trạng đau thắt lưng âm ỉ, cơ thể mệt mỏi, chân không có sức. Thể trạng phiền nhiệt, họng khô, lưỡi đỏ, hay đổ mồ hôi trộm, sốt nhiều về chiều.
Đối với người bị đau lưng thể thận hư, cần áp dụng bài thuốc Đông y Tả quy hoàn gia giảm để giúp thông kinh hoạt lạc, tư âm, giáng hỏa, bổ thận. Tương tự như các bài thuốc trên, thầy thuốc có thể gia giảm dược liệu tuỳ thuộc vào chứng bệnh mà người bệnh gặp phải.
- Chuẩn bị: Cao ban long, cao quy bản mỗi vị 6g, kỷ tử, hoài sơn, tăng ký sinh, thỏ ty tử, ngưu tất, sơn thù mỗi vị 9g, thục địa, đỗ trọng mỗi vị 12g
- Thực hiện: Các vị thuốc sau khi rửa sạch thì cho vào ấm cùng với lượng nước vừa đủ và đem sắc trên lửa nhỏ. Mỗi ngày dùng 1 thang.
Gia giảm dược liệu theo chứng bệnh:
- Trường hợp đi kèm với tâm hư (miệng, họng khô, cơ thể đổ nhiều mồ hôi trộm) dùng thêm hoàng bá, tri mẫu mỗi vị 9g
- Người bị ù tai, mất ngủ, chóng mặt, hồi hộp thêm long cốt, mẫu lệ, thạch quyết minh mỗi vị 12g
- Kèm đờm thấp thêm khương hoạt, tần giao mỗi vị 12g
- Tỳ hư gia thêm phục linh, bạch truật mỗi vị 12g
- Khí trệ, huyết ứ gia thêm một dược, nhũ hương mỗi vị 6g
- Cơn đau lưng đi kèm với cử động khó khăn, thêm ty qua lạc, lạc thạch đằng mỗi vị 9g
5. Bài thuốc chữa đau lưng ở thể thận dương hư
Thận dương hư có thể khiến vùng lưng bị suy yếu và dẫn đến tình trạng đau nhức. Theo thời gian, đĩa đệm bị hư tổn và có thể gây ra nhiều vấn đề như thoát vị đĩa đệm, thoái hoá cột sống, viêm cột sống, loãng xương,… Thể bệnh này đặc trưng bởi tình trạng lưng bị tê bì, đau ê ẩm, chi dưới yếu sức, mất cảm giác. Sau khi nghỉ ngơi, chườm ấm, xoa bóp thì cơn đau có thể thuyên giảm đáng kể.
Người bệnh mắc thể thận dương hư còn có một số triệu chứng khác như nước tiểu trong, suy giảm chức năng tình dục, da mặt xanh xao, xám xịt, sợ lạnh, hơi thở ngắn,… Để cải thiện chứng đau lưng thể dương hư, người bệnh nên áp dụng bài Hữu quy hoàn gia giảm để tráng dương, ôn kinh, tán hàn và bổ thận.
- Chuẩn bị: Thỏ ty tử, kỷ tử, hoài sơn, sơn thù, đỗ trọng, cao ban long, tục đoạn, cẩu tích mỗi vị 9g, phụ tử 3g, thục địa 12g
- Thực hiện: Các dược liệu đem đi sắc lấy nước chia thành nhiều lần và uống hết trong ngày. Mỗi ngày dùng 1 thang.
Cách gia giảm dược liệu tuỳ vào chứng bệnh:
- Có dấu hiệu hàn thấp, thêm tần giao, khương hoạt, độc hoạt mỗi vị 9g
- Khí trệ, huyết ứ thêm nhũ hương, một dược mỗi vị 6g
- Có cảm giác đau âm ỉ tại thắt lưng bỏ câu kỷ tử, đương quy, gia thêm đảng sâm, bạch truật mỗi vị 9g, hoàng kỳ 12g
- Đi kèm với biểu hiện tỳ hư, thêm bạch truật, phục linh mỗi vị 12g
6. Chữa đau lưng thể khí trệ, huyết ứ bằng bài thuốc Đông y
Thể khí trệ, huyết ứ có thể xảy ra do thói quen lười vận động, lao động quá mức, chấn thương khiến xương khớp bị suy yếu, quá trình lưu thông khí huyết bị cản trở dẫn đến ứ trệ và đau nhức. Thể bệnh này thường xuất hiện cơn đau cố định (chủ yếu ảnh hưởng ở vùng lưng, chân) và có xu hướng tiến triển nặng nề khi về đêm. Theo thời gian, cơn đau lan dần xuống các chi dưới dẫn đến mất cảm giác, gây rối loạn cảm giác, giảm khả năng vận động.
Đối với trường hợp bị đau lưng thể huyết ứ, khí trệ, nên áp dụng bài thuốc Thân thống trục ứ thang gia giảm. Bài thuốc này có công dụng khứ ứ, tác dụng thông kinh hoạt lạc, hành khí, hoạt huyết.
- Chuẩn bị: Xuyên khung, tần giao, ngưu tất, khương hoạt, nhũ hương, đào nhân, địa long, cốt toái bổ, đương quy, hồng hoa mỗi vị 9g, tục đoạn 12g, cam thảo 3g và xương bồ 6g.
- Thực hiện: Các vị thuốc đem đi sắc lấy nước và chia thành nhiều lần uống trong ngày. Mỗi ngày dùng 1 thang.
Gia giảm dược liệu tùy theo chứng bệnh:
- Trường hợp huyết ứ do chấn thương, gia thêm tô mộc 9g và tam thất 3g
- Huyết ứ, khí trệ do phong thấp lâu ngày mà thành nên thêm độc hoạt, uy linh tiên và phòng phong mỗi vị 9g
Lưu ý khi điều trị đau lưng bằng Đông y theo y học cổ truyền
Các bài thuốc Đông y có thể giúp cải thiện tình trạng đau lưng và một số biểu hiện đi kèm. Bên cạnh đó, việc áp dụng biện pháp này đúng cách và đúng liều trị còn mang lại hiệu quả trong việc bồi bổ cơ thể, tăng cường sức khỏe, thể trạng.
Tuy nhiên trước khi áp dụng, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:
- Để được chỉ định bài thuốc Đông y phù hợp với thể bệnh, bạn cần đến gặp thầy thuốc để được bắt mạch, chẩn đoán. Tuyệt đối không tự ý tìm mua dược liệu về và tự sắc thuốc tại nhà.
- Chữa đau lưng bằng Đông y được đánh giá có độ an toàn cao, lành tính và hiếm khi xảy ra hiện tượng phụ thuộc như thuốc Tây. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này khá chậm và hạn chế hơn các biện pháp từ y học hiện đại. Trong trường hợp cần thiết, người bệnh nên điều trị y tế để kiểm soát tiến triển của bệnh, đồng thời dự phòng biến chứng.
- Hiện nay, có nhiều phòng khám Đông y kinh doanh dược liệu kém chất lượng, thầy thuốc không có nhiều kinh nghiệm, trình độ chuyên môn kém. Để đảm bảo an toàn cũng như đạt được kết quả điều trị tốt nhất, bạn nên cân nhắc lựa chọn phòng khám uy tín, đáng tin cậy.
- Tránh tự ý phối hợp bài thuốc Đông y với tân dược khi chưa tham vấn y khoa.
- Người mắc các bệnh nội khoa như suy thận, gan, rối loạn tuyến giáp, cao huyết áp, tiểu đường,… cần thông báo về tình trạng sức khoẻ với thầy thuốc để được cân nhắc áp dụng bài thuốc phù hợp.
- Đau lưng có thể xảy ra bởi nhiều nguyên nhân khác nhau và có thể tái phát. Do đó, bên cạnh áp dụng các phương pháp điều trị, người bệnh cần kết hợp xây dựng chế độ ăn uống điều độ, sinh hoạt lành mạnh, thay đổi thói quen xấu, tập thể dục thường xuyên để kiểm soát triệu chứng hoàn toàn, phòng ngừa tái phát.
Điều trị đau lưng bằng Đông y theo y học cổ truyền là lựa chọn của nhiều người bệnh. Bên cạnh ưu điểm lành tính, an toàn và ít bị phụ thuộc, phương pháp này còn có một số hạn chế như tác dụng chậm, hiệu quả phụ thuộc nhiều vào yếu tố cơ địa. Vì vậy, bạn nên cân nhắc để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng sức khoẻ.
Có thể bạn quan tâm:
The post Điều Trị Đau Lưng bằng Đông Y theo y học cổ truyền appeared first on TradiMec.
Nhận xét
Đăng nhận xét